اگر در این چند سال گذشته صاحب فرزند شده‌اید یا در انتظار به دنیا آمدن فرزند خود هستید حتما در مورد گره لب (Lip tie) چیزهایی شنیده‌اید. این عارضه می‌تواند بر شیردهی اثر گذاشته و گاهی آنرا واقعا به یک چالش تبدیل نماید.
گره لب ممکن است سبب فاصله بین دندان‌های کودک شده و حتی بر صحبت کردن او هم اثر بگذارد. خوب از کجا بفهمیم کودک دچار گره لب است و اگر اینگونه بود چکار باید بکنیم؟ در ادامه در مورد این موضوع صحبت می‌نماییم.
گره لب چیست؟
همه ما با تکه بافت کوچکی در دهانمان که فرنوم نامیده می‌شود متولد می‌شویم. اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که فرنوم در دو جای دهان یعنی زیر لب بالایی و زیر زبان قرار دارد. فرنوم یک جزء طبیعی بدن است اما در بعضی از موارد خیلی ضخیم و محکم بوده و حرکت زبان و لب‌ها را محدود می‌کند.
فرنوم زبان و فرنوم لب کجا قرار دارد؟
فرنوم محکم و محدود کننده زیر زبان، گره زبان نام دارد. حدود 10 درصد کودکان با گره زبان متولد می‌شوند. اما محققان در مورد این عدد اتفاق نظر ندارند چون ممکن است وضعیت یک کودک از نظر یک پزشک گره زبان باشد و از نظر دیگری نباشد.
وقتی که فرنوم زیر لب ضخیم و محدود کننده باشد گره لب نامیده می‌شود. اغلب افراد دارای فرنوم کوچک یک خیلی ریز زیر لب پایینی هستند. وقتی که کودک دچار گره لب باشد فرنوم ضخیم است و گاهی تا خط لثه یا نزدیک به آن ادامه پیدا می‌کند.
گره لب در کودکان مختلف متفاوت است. پس بهتر است متخصص اطفال، دندانپزشک اطفال، متخصص جراحی پلاستیک اطفال یا گوش و حلق و بینی اطفال آنرا تشخیص دهد.
علت ایجاد فرنوم دهانی محکم تنوع ژنتیک بوده و معمولا در خانواده‌ها موروثی است. بنابراین اگر بچه شما گره لب دارد باشد به زیر لب بالایی خودتان یا زیر لب همسرتان نگاهی بیندازید. احتمالا یکی از شما هم گره لب دارد.
علائم گره لب چیست؟
اگر فکر می‌کنید بچه شما گره لب دارد می‌توانید خودتان بررسی کنید. به آرامی لب بالایی کودک را بالا داده و نگاه کنید. اکثر کودکان زیر لب بالایی که بافت کوچک دارند که به سختی دیده می‌شود. اما اگر فرنوم کودک در آن نقطه خیلی مشهود و ضخیم بوده و تا خط لثه ادامه داشته باشد احتمالا کودک دچار گره لب است.
چرا گره لب باعث مشکلات شیردهی می‌شود؟
از آنجا که لب بالایی کودک محکم به لثه چسبیده است قدرت تحرک لب بالایی کم شده و کودک به سختی می‌تواند لب خود را به سینه مادر یا سرشیشه بچسباند. ضمن اینکه اگر کودک دچار گره لب باشد شیردهی برای مادر توام با درد خواهد بود.
برای آنکه کودک بتواند خوب شیر بخورد حتما باید خوب سینه بگیرد و از لب‌ها و زبانش برای مکیدن شیر به صورت هماهنگ استفاده کند. بعضی از بچه‌ها این کار را خوب انجام می‌دهند و بعضی دیگر نمی‌توانند.
علائم تلاش ناموفق کودک برای شیر خوردن در اثر گره لب چیست؟
- مشکل در سینه گرفتن
- لب‌ها در زمان شیر خوردن به خوبی به بیرون باز نمی‌شوند
- لب بالایی به داخل یا به بالا خم شده است
- مشکل در مکیدن شیر
- ناامید شدن از شیر خوردن
- به خواب رفتن در حین شیر خوردن
- افزایش وزن کم
- نفخ ناشی از قورت دادن شیر
علامت‌های بدن مادر که نشان می‌دهد کودک دچار گره لب است:
- درد نوک سینه
- ترک نوک سینه
- جراحت نوک سینه
- انسداد مجرای شیر
- ورم سینه
- کم شدن میزان شیر اگر بچه نتواند خوب سینه بگیرد
اثر گره لب بر شیر خشک خوردن کودک چیست؟
گره لب بر شیر خوردن کودکانی که شیر خشک می‌خورند هم تاثیر دارد. اگر بچه از شیشه شیر بخورد و گره لب داشته باشد:
- به خوبی نمی‌تواند شیر را از شیشه بیرون بکشد
- خوب نمی‌تواند سرشیشه را بگیرد و شیشه به آسانی از دست او رها می‌شود
- شیرخشک خوردن او خیلی طولانی می‌شود
- دچار نفخ می‌شود
- مشکل در پستانک خوردن خواهد داشت
سایر عوارض گره لب
علاوه بر تاثیر نامطلوبی که گره لب بر شیر خوردن کودک دارد همزمان با رشد کودک مشکلاتی برای غذا خوردن او هم ایجاد می‌کند:
غذای جامد خوردن نوزاد
- کودک نمی‌تواند غذای روی قاشق را با لب بالایی تمیز کند
- کودک در حین غذا خوردن زود خسته می‌شود
- ممکن است کودک دچار حساسیت لامسه (tactile sensitivity) شود
- قورت دادن غذا برای کودک مشکل است
غذای انگشتی خوردن نوپا
- مشکل در جویدن و قورت دادن غذا
- مشکلات غذا خوردن باعث بدغذایی می‌شود
- گره لب باعث روش‌های فرار می‌شود
مشکلات دندان
- پوسیدگی دندان در دندان بالایی به دلیل محبوس شدن غذا
- فاصله بین دو دندان جلویی که بسته به شدت گره لب ممکن است زیاد باشد
اگر بچه گره لب داشته باشد چکار باید بکنیم؟
اولا که خودتان نباید گره لب را تشخیص دهید. حتما با متخصص مثل متخصص شیردهی، دندانپزشک اطفال، یا پزشک گوش و حلق و بینی اطفال برای تشخیص و درمان آن مشورت کنید.
تحقیقات نشان می‌دهد در بعضی از موارد درمان گره لب یا گره زبان اثری مثبت بر شیردهی خواهد داشت. اما مهم است بدانید کودکان با هم متفاوت هستند و تصمیم در مورد انجام دادن یا ندادن عمل باید توسط متخصص انجام شود.
اگر کودکان برای شیر خوردن مشکل دارد در این مورد باید با متخصص شیردهی مشورت کنید. بیشتر مشکلات شیردهی بیش از یک علت دارند و متخصص شیردهی می‌تواند به شما راه‌های بهتر سینه گرفتن و افزایش شیر سینه‌ها را بگوید.
درمان گره لب چگونه است؟
اگر می‌خواهید گره لب را درمان کنید (فرنوتومی) باید حتما به فردی که تخصص و تجربه این کار را دارد مراجعه کنید. معمولا داندانپزشکان اطفال، یا جراحان اطفان آنرا انجام می‌دهند.
عمل به صورت سرپایی بوده و در حین عمل نیازی به بیهوشی نیست. از فناوری لیزر و قیچی‌های استریل جراحی استفاده می‌شود. عمل سریع و برای اطفال تقریبا بدون درد است. بافتی که بریده می‌شود (فرنوم) خیلی نازک بوده و معمولا خونریزی ندارد.
پزشک برای بعد از عمل و ترخیص شما را راهنمایی نموده و مسکن مناسب را تجویز می‌کند. معمولا التهاب بعد از این عمل کم است. حتما در مورد نوع مسکن مناسب با پزشک مشورت کنید چون بعضی از مسکن‌ها برای کودکان زیر 6 ماه مناسب نیستند.
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه