مراقبت از دندان در بارداری

تقریبا 50 درصد خانم‌های باردار دچار التهاب، قرمزی و حساسیت لثه می‌شوند که در هنگام نخ دندان یا مسواک باعث خونریزی می‌شود. بهداشت دهان و دندان در بارداری اهمیت زیادی دارد. تغییرات هورمونی در بارداری مشکلات زیادی برای دندان‌ها به وجود می‌آورد.

تقریبا 50 درصد خانم‌های باردار دچار التهاب، قرمزی و حساسیت لثه می‌شوند که در هنگام نخ دندان یا مسواک باعث خونریزی می‌شود. بهداشت دهان و دندان در بارداری اهمیت زیادی دارد. تغییرات هورمونی در بارداری مشکلات زیادی برای دندان‌ها به وجود می‌آورد.

به دلیل فشار خون بالا خطر عفونت باکتریایی، تشکیل پلاک و خونریزی لثه وجود دارد. پروژسترون و استروژن بدن باعث خونریزی بیشتر لثه‌ها شده و فرد را مستعد بیماری‌های لثه می‌سازند. بنابراین خانم‌های باردار حتی اگر قبل از بارداری بهداشت دهان را به خوبی رعایت نمی‌کرده‌اند باید یک برنامه منظم بهداشت دهان شامل شستن دهان، نخ دندان و مسواک زدن را دنبال کنند.

مهمترین دلایل دندان درد در بارداری

دندان درد معمولا در اثر زخم و تروما ایجاد می‌شود. حساسیت دندان ممکن است به دلیل ضربه خارجی و زخم به دلیل پوسیدگی یا حفره در دندان باشد.

در ادامه مهمترین دلایل دندان درد در دوران حاملگی ذکر شده است:

آبسه

آبسه به معنای عفونت داخل دندان و لثه است.

دندان شکسته یا آسیب دیده

شکستگی دندان باعث می‌شود عاج و مغز دندان که خیلی حساس هستند در معرض هوا قرار گیرد و وقتی که غذا را گاز می‌زنید یا می‌جوید احساس درد خواهید داشت که به عنوان سندرم ترک دندان شناخته می‌شود.

دندانپزشکی

گاهی بعد از پر کردن یا روکش دندان حساس می‌شود. علت آنست که ترمیم دندان باعث ناراحتی عصب‌ها می‌شود اما وقتی که بهبود پیدا می‌کند حساسیت کم می‌شود.

دندان قروچه

دندان قروچه معمولا به طور ناخودآگاه انجام می‌شود اما می‌تواند به دندان آسیب زده و باعث ناراحتی اعصاب و حساس شدن دندان گردد.

عفونت یا بیماری لثه

پیرادندان (Periodontium) شامل لیگامان لثه، لثه و استخوان است. پیرادندان دندان را محکم می‌کند. پریودنتیت به معنای التهاب پیرادندان است که به دلیل از بین بردن بافت استخوانی اطراف دندان همراه با درد خواهد بود.

در معرض هوا قرار گرفتن ریشه

اگر ریشه دندان به دلیل فقدان یا آسیب به استخوان یا لثه محافظتی اطراف آن در معرض هوا قرار بگیرد، دندان حتی به یک تحریک ساده مثل تغییرات دمائی یا مسواک زدن حساس می‌شود.

سینوزیت

از آنجا که ریشه دندان‌های آسیای بالا مجاور حفره‌های سینوس فکی قرار دارند، التهاب سینوس بر دندان‌های آسیا اثر گذاشته و حتی می‌تواند آنها را حساس کند. این باعث درد دندان می‌شود.

دندان عقل

دندان عقل یا آسیای سوم آخرین دندان دائمی است که جوانه می‌زند. معمولا در حفره دهان فضای کافی وجود ندارد در نتیجه دندان عقل در استخوان فک محبوس می‌شود. نظافت دندان عقل خیلی مشکل است و در نتیجه نسبت به عفونت آسیب‌پذیر می‌شود.

بیماری عادی لثه معمولا باعث آسیب به فرد باردار نمی‌شود به ویژه اگر بهداشت دندان را به خوبی رعایت کنید. اما بیماری شدید لثه برای آنها خطرناک بوده و گاهی باعث زایمان زودرس می‌شود.

مراقبت دهانی در بارداری

برای مراقبت دهان در بارداری اولین کاری که باید انجام دهید مراجعه به دندان پزشک است. اگر اقدام به بارداری کرده‌اید پزشک می‌تواند درمان را بلافاصله آغاز کند. اما عاقلانه نیست که درمان در بارداری آغاز شود. افراد باردار در سه ماهه‌های متفاوت بارداری دچار حالت تهوع و استفراغ شده و احساس ضعف می‌کنند. در این حالت هم نباید سلامت دهان را فراموش کنند.

دندانپزشکان به بیماران توصیه می‌کنند دندان را با جوش شیرین و آب ولرم مسواک بزنند تا لایه های ضخیم پلاک از دندان جدا شده و بوی نامطبوع دهان از بین برود. در دوران ناخوشی صبحگاهی هم حفظ بهداشت دهان ضروری است.

بهترین راه برای جلوگیری از نارحتی لثه در بارداری حفظ بهداشت دهان و دندان است:

  • حداقل 2 بار در روز به دقت و آرام مسواک بزنید
  • از مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوارید استفاده کنید
  • به طور منظم نخ دندان بکشید
  • مراقبت دندانی پیشگیرانه را به طور منظم انجام دهید
  • اجازه دهید پلاک و جرم دندان را که با مسواک رفع نمی‌شود توسط دندانپزشک جرم‌گیری شود
  • مرکبات و میوه‌های غنی از آهن که لثه و دندان را سلامت نگه می‌دارد زیاد بخورید
  • چکاپ منظم دندانپزشک داشته باشید
  • اگر دندان درد، خونریزی و درد لثه، تنفس بد و دندان لق شده دارید به پزشک مراجعه نمایید.

رعایت بهداشت دهان و دندان برای جلوگیری یا کاهش مشکلات دندان اهمیت زیادی دارد.

نکات ضروری برای سلامت دهان در بارداری

سایر نکاتی که در بارداری برای بهداشت دهان باید رعایت کنید به صورت زیر است:

  • نظافت منظم دندان و نخ کشیدن با خمیر دندان دارای فلوراید از بیماری‌ها و عفونت دهانی جلوگیری می‌کند.
  • با شستشوی منظم دهان، دندان‌ها را حفظ کنید
  • برای جلوگیری از پوسیدگی دندان پنیر تازه بخورید که کلسیم زیادی دارد. پنیر به دلیل ویژگی قلیائی باعث تقویت دندان و کاهش اثر اسیدی روی آن می‌شود.
  • برای تازه نگهداشتن دهان زیاد آب بنوشید. ممکن است به دلیل استفراغ و اثر اسیدی آن دندان‌ها پوسیده شود. آب 99 درصد مواد غذایی باقیمانده و اسید روی دندان را پاک می‌کند.
  • دندان خود را تقویت کنید. اگر به غذاهای شیرین در بارداری علاقه دارید حتما باید شیرینی را از دهان خود پاک کنید.

زنان باردار نباید سیگار بکشند و الکل مصرف کنند. جنین ممکن است دچار عفونت شوند. التهاب لثه باعث می‌شود لثه‌ها خونریزی کنند.

سوالات پرتکرار

آیا در بارداری می‌توان از دهانشویه استفاده کرد؟

بله می‌توانید. اگر باردار هستید و به خصوص دچار التهاب لثه شده‌اید استفاده از دهانشویه به علاوه مراقب منظم و رعایت بهداشت دهان خیلی مفید است.

شستشوی طبیعی دهان چگونه است؟

دندانپزشکان معمولا توصیه می‌کنند دهان با آب نمک شسته شود. جوش شیرین ماده دیگری برای شستشوی دهان است. میخک، لیمو، زردچوبه و سایر دهانشویه‌های طبیعی موثر هستند.

جایگزین دهانشویه چیست؟

جایگزین‌های طبیعی برای دهانشویه‌های تجاری وجود دارد مثل سرکه سیب،‌ جوش شیرین، روغن نعناع و غیره.

بیشتر بدانید:

استفاده از دهانشویه در بارداری

آیا جرم گیری دندان در بارداری ضرر دارد؟

مراجعه به دندانپزشکی در بارداری لازم است؟