برای هر پدر و مادری دیدن خنده زیبا و حرکت‌های دوست‌داشتنی کودک خوشحال‌کننده است. اما وقتی که کودک نوپا خود را می‌زند والدین حسابی ناراحت و سردرگم می‌شوند. گاهی تبدیل شدن یک کودک نوپای ناقلا و شاداب به کودکی که کج‌خلقی کرده و خود را می‌زند در عرض چند ثانیه اتفاق می‌افتد. در این حالت والدین مضطرب شده و نمی‌دانند چگونه از خودزنی نوپا جلوگیری کنند و علتش را هم درک نمی‌کنند.
کودک خود را می‌زند تا نشان دهد از چیزی ناراحت است. این رفتار آیینه‌ای از چیزی است که در درون آنها می‌گذرد. اجازه دهید ببینیم چرا کودک نوپا خودش را می‌زند و در قبال آن چه کاری باید انجام دهیم.
آیا خودزنی نوپا طبیعی است؟
بله در حالت عادی این رفتار طبیعی است. کودک نوپا نیاز زیادی به توجه دارد و وقتی نمی‌تواند احساسات خود را بیان کند کلافه می‌شود. شاید تعجب کنید که کودک دارد مثلا قایم‌باشک بازی می‌کند سپس به طور ناگهانی عصبانی شده و خود را می‌زند. به خاطر داشته باشید که گاهی کودک نوپا عصبانیت و ناامیدی خود را این گونه نشان می‌دهد و گاهی فقط عصبانیت خود را با چیزی بیان می‌کند. حتی ممکن است کودک سرش را به زمین، دیوار و وسایل بکوبد. آرامش‌دادن به کودکی که خود را می‌زند و رفتار ملایم با او نکته کلیدی برای پذیرش این رفتار و خاتمه دادن به آن است.
چرا نوپا خودش را می‌زند؟
نوپا شیفته فعالیت فیزیکی است. گاهی او خسته است و با این کار راهی برای آرام‌شدن پیدا می‌کند. گاهی نیازمند توجه است و خود را می‌زند تا توجه تقسیم‌نشده والدین را بدست آورند. کودکان نوپا همیشه انتظار واکنش از والدین را دارند. در بعضی از موارد کودک صرفا برای تقلید از دیگران خود را می‌زند. بیشتر اوقات نوپا تلاش می‌کند ناراحتی خود را بروز دهد. کوچولوی شما معمولا وقتی خسته، ناراحت و تنها است، این رفتار را نشان می‌دهد. یکی از مشخصه‌های کودکان نوپا، زدن به سر خود در زمان خواب است.
وقتی که نوپا گرسنه، آسیب‌دیده، یا عصبانی باشد یا وقتی که دارد دندان در می‌آورد خود را می‌زند. زمانی هم وقتی که سرما یا گرما اذیتش می‌کند خودزنی می‌کند. کودکان نوپا به یک یا دو طرف سر خود می‌زنند یا گوش‌های خود را می‌کشند.
چگونه جلوی خودزنی نوپا را بگیریم؟
وقتی که نوپا خود را می‌زند نباید دستپاچه شوید. بجای آن باید او را درک کرده و مواظب باشید به خود آسیب نزند. مراقب نقاط تیز و گوشه‌های اتاق که ممکن است باعث آسیب به نوپا شود باشید. گاهی برای نجات نوپا باید مثل سوپرمن عمل کنید.
حتما الگوی روزمره نوپا را زیر نظر داشته باشید. چه کسی بهتر از شما می‌تواند حرکات نوپا را تشخیص دهد؟ برای نوپایی که جویای توجه است هیچ چیز بهتر از آغوش گرم پدر و مادر نمی‌تواند جلوی خودزنی او را بگیرد. با صدای آرام‌بخش او را آرام کرده و در همان حال عشق خود را به او ابراز نمایید. باید تلاش کنید این کار خیلی زود قطع شود تا تبدیل به عادت نگردد. توجه او را با اسباب بازی پرت کنید و یا او را بیرون ببرید تا آرام شود.
چه موقع کتک‌زدن نوپا نگران‌کننده است؟
کودک نوپا وقتی از چیزی ناراحت است خود را می‌زند و تا زمانی که نیازهایش برآورده نشود این کار پیدا خواهد کرد. بعضی چیزهای ساده مثل گرسنگی یا کثیف‌بودن پوشک کودک به این رفتار او دامن می‌زند.
وقتی که نوپا خودش را می‌زند یا سرش را به جایی می‌کوبد نشانه عواطف عمیقی است که نمی‌تواند بیان کند. والدین باید با او خیلی مهربانی کنند. آنها باید بجای از دست دادن کنترل خود، کودک را غرق در عشق و محبت نمایند.
اما وقتی که رفتار کودک باعث اخلال در نظم خواب یا موجب آسیب‌های بدنی مثل تاول یا زخم می‌شود قطعا نگران‌کننده است. ضمنا گاهی آسیب زدن به خود رفتاری تکراری در کودک نوپا است که در این حالت، حتما باید با پزشک مشورت نمایید.
پرسش‌های پرتکرار
رفتار خودزنی نوپا تا چه زمانی ادامه می‌یابد؟
کج‌خلقی نوپا معمولا حدود 1 سالگی آغاز شده و حدود 4 سالگی برطرف می‌شود. زمانی که کودک یاد می‌گیرد با کلمات احساسات خود را بیان کند این رفتار را کنار می‌گذارد.
چرا کودک من با دست به سرش می‌زند؟
وقتی که نوپا در یک شرایط استرس‌آور قرار می‌گیرد با دست به سرش می‌زند تا عواطف خود را بروز داده و آرام شود. گاهی این یک وسیله برای خودآرام‌سازی قبل و در زمان خواب است.
منبع: beingtheparent.com
بیشتر بدانید:
نگهداری از کودک نوپا در زمان بارداری
راه‌های تشویق کودک نوپا به غذا خوردن
ثبت ديدگاه