برای والدین هیچ چیز ناراحت‌کننده‌تر از آن نیست که ببینند فرشته کوچک آنها اشتهای خود را به غذا از دست داده است. غذا دادن به کودک گاهی خیلی مشکل است. اینکه چه غذایی به کودک بدهی و در چه زمانی این کار را انجام بدهی و هر روز چند بار آن را تکرار کنی برای والدین به خصوص مادران یکی از سخت‌ترین کارها است. بر خلاف بزرگترها، بچه‌ها عادت غذایی منظمی ندارند. اشتهای کودک ممکن است هفته به هفته یا حتی روز به روز تغییر کند. شاید به نظر برسد کودک به اندازه کافی غذا نمی‌خورد. مهم آن است که مشخص شود آیا واقعا چنین است و اگر چنین است چطور باید اشتهای او را احیا کرد.
نشانه‌های کم‌شدن اشتهای کودک
اگر بچه شما رفتار زیر را نشان می‌دهد احتمالا اشتهای خود را از دست داده است:
- ناراحتی از خوردن غذا و کلافگی
- استفراغ زیاد
- سرفه
- تف کردن غذا
- طفره رفتن از خوردن غذای مورد علاقه
دلایل کم‌شدن اشتهای کودک
کم شدن اشتهای کودک اغلب به دلیل تغییر حالت بچه اتفاق می‌افتد اما ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد. مهمترین دلایل این موضوع عبارتند از:
رشد
سرعت رشد کودک در شش ماه اول خیلی زیاد است اما از 6 تا 12 ماهگی معمولا نرخ رشد کاهش می‌یابد. سرعت رشد کودک از 12 تا 18 ماهگی حتی کمتر نیز می‌شود. بنابراین طبیعی است بچه مثلا در 9 ماهگی کمتر از 7 ماهگی غذا بخورد. شاید او به این میزان کالری نیاز نداشته باشد.
دندان در آوردن
معمولا اولین دندان کودکان در 7 ماهگی از لثه بیرون می‌آید و تا حدود سه سالگی دندان‌های آنها کامل می‌شود. زمانی که بچه دارد دندان در می‌آورد ممکن است تمایلی به خوردن غذا نداشته باشد زیرا غذا خوردن او را آزار می‌دهد. آنها خوردن غذاهای جویدنی را ترجیح می‌دهند چون درد آنها را کمی تسکین می‌دهد.
گلو درد
یکی از دلایل مهم دیگر کم شدن اشتهای کودک، گلوی متورم است که خود به دلیل عفونت ایجاد می‌شود. گلودرد موجب می‌گردد کودک برای قورت دادن غذا احساس ناراحتی کند.
گرمای هوا
گرم بودن بیش از حد محیط ممکن است باعث عرق کردن و کلافگی کودک شود. بهتر است محیط کودک خیلی گرم نباشد. از پوشیدن لباس‌های پشمی در هوای گرم خودداری نموده و در فواصل منظم بچه را حمام کنید. همچنین اگر هوا گرم است و بچه غذای سنگین خورده، هضم غذا برای او مشکل می‌شود. در این حالت، بهتر است قبل از وعده بعدی، بچه در داخل منزل کمی تحرک و فعالیت داشته باشد.
نوع غذا
هضم برخی غذاها برای کودک مشکل است و ساعت‌ها معده بچه را پر نگه می‌دارد. حبوبات این ویژگی را دارند زیرا سرشار از فیبر هستند و معده بچه به راحتی نمی‌تواند آنها را هضم کند. در این حالت اشتهای بچه کاهش می‌یابد.
غذاهای جامد
تا 6 ماهگی تنها غذای کودک شیر بوده است و بدن کودک به زمان نیاز دارد تا با غذای جامد تطبیق پیدا کند. فرایند هضم غذای جامد طولانی‌تر است و ممکن است بچه کمتر غذا بخورد. برای حل این موضوع باید برای مدتی حجم غذای کودک را کاهش دهید تا اشتهای او دوباره بازگردد.
انگل و کرم روده
کودکان در معرض هجوم انگل‌ها و کرم‌های روده‌ای قرار دارند. اینها ممکن است باعث استفراغ، اسهال و از دست رفتن اشتهای کودک شود. در این موارد کودک باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد.
واکسیسناسیون
واکسیسناسیون موجب بالا رفتن دمای بدن کودک می‌شود. بالا رفتن دمای بدن به همراه درد محل سوزن باعث می‌شود کودک از خوردن غذا امتناع کند.
حساسیت به خوراکی‌ها
حساسیت و آلرژی به برخی خوراکی‌ها مثل تخم مرغ، شیر گاو، گوجه فرنگی و غیره ممکن است باعث خارش، سوزش، تورم، اسهال و کم شدن اشتها گردد. شما باید حتما خوراکی‌هایی که کودک به آنها حساسیت دارد را شناسایی نمایید. بهترین راه آن است که خوراکی‌ها را یکی یکی به غذای کودک اضافه کنید تا در صورت وجود حساسیت، عامل آن به سرعت مشخص شود.
یبوست
اگر بچه دچار یبوست شده باشد کمتر احساس گرسنگی می‌کند. در صورت ابتلا به یبوست، باید خوراکی‌هایی که باعث یبوست شده حذف یا کم شود.
کم‌خونی
اگر بچه دچار فقر آهن یا کم خونی باشد اشتهای او کم خواهد شد. به طور کلی، کودکان دچار کم خونی اکثر اوقات ضعیف و خسته به نظر می‌رسند و باید تحت درمان قرار گیرند.
فعالیت و خستگی زیاد
اگر زمان بازی و فعالیت کودک خیلی طولانی باشد او برای خوردن حوصله کافی نخواهد داشت. والدین باید زمان بازی کودک را تنظیم کنند تا کودک بیش از حد خسته نشود.
راه‌های افزایش اشتهای کودک
وقتی که غذای کودک کمتر از حد نرمال است باید به عادات غذایی کودک توجه شود. در بیشتر موارد این مساله خود به خود حل می‌شود. حتما به بچه غذاهای متناسب با سن او را بدهید. سعی کنید غذاهای او تا حد امکان سالم و تازه باشد.
زمان غذا خوردن کودک را مفرح و شاد نمایید
زمان غذا خوردن یکی از اوقات مهم زندگی اجتماعی کودک است. تلاش کنید این زمان برای کودک لذت‌بخش باشد. سعی کنید بجای تاکید بر چیزهایی که کودک نمی‌خورد بر غذاهایی که دوست دارد تمرکز کنید.
مسئولیت را تقسیم نمایید
برخی از محققان اعتقاد دارند والدین مسئول مشخص کردن نوع غذا و کودکان مسئول تعیین میزان غذای مورد نیاز هستند. اجازه دهید او نیز نقشی در این فرایند داشته باشد. والدین باید جلوی خوردن غذای فاقد ارزش غذایی و میان وعده‌ها را بگیرند و فقط کودک را به خوردن آب تشویق نمایند.
حجم وعده‌های غذایی را کم و فاصله آنها را تنظیم کنید
معده کودکان خیلی کوچک است. توصیه می‌شود حجم وعده‌های غذایی را کم کرده و تعداد آنرا را به 5 یا 6 وعده برسانید. فاصله بین وعده‌های غذایی باید به اندازه‌ای باشد که معده کودک فرصت کافی برای هضم غذا را پیدا کند.
کودک را مجبور به خوردن غذا نکنید
زمان غذا خوردن باید برای تمامی خانواده زمانی جذاب باشد. هرگز کودک را به خوردن غذا مجبور نکنید زیرا این کار باعث تنفر کودک از غذا می‌شود.
از خوراکی‌های اشتهاآور استفاده کنید
برخی از خوراکی‌ها می‌توانند اشتهای کودک را تحریک کنند. دارچین، ریحان، نعناع، زنجبیل و بادام زمینی از آن جمله‌اند. فراموش نکنید که هر یک از این خوراکی‌ها باید بر مبنای سن کودک انتخاب شود چون بعضی از آنها برای سن کودک مناسب نیستند. همچنین ممکن است برخی از آنها آلرژی‌زا باشند. مثلا بادام زمینی با وجود آنکه دارای زینک (روی) بسیاری بوده و اشتهاآور است اما یکی از خوراکی‌های آلرژی‌زا محسوب می‌شود.
بیشتر بدانید:
هشت راه حل برای کم اشتهایی کودک نوپا
ثبت ديدگاه