عکس رنگی رحم یا هیستروسالپینگوگرافی به معنای استفاده از اشعه ایکس برای مشاهده رحم و لوله‌های فالوپ است. در این نوع اشعه ایکس از ماده‌ای متضاد استفاده شده و رحم و لوله‌های فالوپ به صورتی شفاف در تصاویر اشعه ایکس دیده می‌شود. اشعه ایکس مورد استفاده فلوروسکوپی نامیده می‌شود به صورتی که بجای یک عکس ثابت، یک ویدئو ضبط می‌شود.
وقتی که رنگ جابجا می‌شود متخصص رادیولوژی می‌تواند درون دستگاه تناسلی را ببیند. او می‌تواند انسداد یا هر نوع ناهنجاری ساختاری دیگر در لوله‌های فالوپ یا رحم را مشاهده کند. نام دیگر این روش یوتروسالپینگوگرافی است.
چه زمانی پزشک عکس رنگی رحم را تجویز می‌کند؟
اگر دچار مشکلات باردار شدن بوده یا قبلا با مسائل بارداری مثل چند مرتبه سقط جنین مواجه بوده باشید پزشک این آزمایش را توصیه می‌کند. با استفاده از عکس رنگی رحم، عامل نازایی مشخص می‌شود.
ناباروری ممکن است به دلایل زیر به وجود بیاید:
- ناهنجاری‌های ساختاری موروثی و غیر موروثی رحم
- انسداد لوله‌های فالوپ
- بافت جراحت دیده در رحم
- فیبروم رحم
- تومور یا پولیپ رحم
آماده شدن برای عکس رنگی رحم
معمولا انجام این آزمایش توام با درد است بنابراین پزشک برای شما مسکن هم تجویز می‌کند. می‌توانید از قبل از داروخانه (داروهای بدون نسخه) مسکن خریداری نمایید. مسکن را حدود نیم ساعت قبل از آزمایش مصرف نمایید. ضمنا ممکن است پزشک داروی آرام‌بخش هم تجویز کند که تا شما با آرامش بیشتری آزمایش را انجام دهید. برای جلوگیری از عفونت نیز قبل و بعد از آزمایش مصرف آنتی بیوتیک که پزشک تجویز کرده، توصیه می‌شود.
آزمایش چند روز تا 1 هفته بعد از پریود انجام می‌شود تا مطمئن شوید که باردار نیستید. ضمنا خطر عفونت هم کمتر می‌شود. اگر باردار هستید حتما باید به پزشک اطلاع دهید چون عکس رنگی رحم برای جنین خطرناک است. همچنین اگر به بیماری التهابی لگن مبتلا هستید یا خونریزی واژینال غیر عادی دارید نباید آزمایش را انجام دهید.
در این آزمایش از رنگ کنتراست (متضاد) استفاده می‌شود. رنگ کنتراست ماده‌ای است که اگر قورت داده شود یا تزریق شود باعث می‌شود بضی از اندام‌ها و بافت‌های اطراف از داخل دیده شود. این ماده اندام‌ها را رنگ نمی‌کند و از طریق ادرار از بدن خارج می‌شود. اگر به باریم یا رنگ کنتراست حساسیت دارید باید به پزشک خود اطلاع دهید.
وسایل فلزی با اشعه ایکس تداخل دارند پس باید قبل از آزمایش وسایلی مثل طلا و جواهر و زیورآلات را از بدن خود دور کنید. بهتر است در زمان آزمایش اینها را اصلا همراه خود نیاورید.
عکسبرداری رنگی رحم چگونه انجام می‌شود؟
برای انجام آزمایش شما باید لباس مخصوص بپوشید، به پشت دراز بکشید، زانوهای خود را خم نموده و پاها را کمی باز نمایید. متخصص رادیولوژی سپس اسپکولوم را وارد واژن کرده و آن را باز می‌کند. در این حالت، سرویکس که پشت واژن قرار دارد دیده می‌شود و شما کمی درد خواهید داشت. سپس رادیولوژیست سرویکس را تمیز کرده و کمی داروی بی حسی موضعی وارد سرویکس می‌کند تا درد شما کمتر شود.
تزریق داروی بی حسی احساسی شبیه نیشگون به شما می‌دهد. در مرحله بعد وسیله ای که کانولا نام دارد وارد رحم شده و اسپکولوم خارج می‌شود. سپس از طریق کانولا ماده کنتراست وارد شده و در رحم و لوله های فالوپ جاری می‌شود. بدن شما زیر اشعه ایکس قرار می‌گیرد و رادیولوژیست شروع به عکسبرداری می‌کند.
در طول آزمایش، از شما خواسته می‌شود وضعیت بدن خود را تغییر دهید تا رادیولوژیست بتواند از زوایای مختلف عکس بگیرد. وقتی که کنتراست در لوله های فالوپ حرکت می‌کند احساس درد و گرفتکی عضلات خواهید داشت. در مرحله آخر کانولا از بدن شما خارج می‌شود.
خطرات و عوارض عکس رنگی رحم
بعد از انجام آزمایش احساس انقباض شبیه انقباضات و گرفتگی عضلات پریود خواهید داشت. همچنین ممکن است ترشحات واژینال و کمی خونریزی واژینال مشاهده کنید. باید بجای تامپون از نوار بهداشتی استفاده نمایید تا بدنتان دچار عفونت نشود. بعضی از خانم‌ها نیز بعد از آزمایش دچار سرگیجه و حالت تهوع می‌شوند. این عوارض جانبی نرمال هستند و به مرور از بین می‌روند. اما اگر علائم عفونت که شامل موارد زیر است را مشاهده کردید به پزشک خود اطلاع دهید:
- تب
- درد و گرفتگی عضلات شدید
- ترشحات واژینال خیلی بدبو
- حالت ضعف
- خونریزی واژینال شدید
- استفراغ
بعد از انجام آزمایش، جواب آن به شما داده می‌شود. بسته به جواب آزمایش، پزشک تصمیم می‌گیرد معاینات خاصی را انجام دهد یا آزمایش‌های دیگری را تجویز نماید.
بیشتر بدانید:
ثبت ديدگاه