اگر اخیرا متوجه بارداری خود شده‌اید چنیدین جلسه مراجعه به پزشک و تست غربالگری تا زمان تولد فرزند خواهید داشت. آزمایش‌های غربالگری بارداری می‌تواند مشکلاتی مثل کم خونی یا دیابت بارداری را نشان دهد. غربالگری بارداری همچنین وضعیت سلامتی جنین را نشان داده و به یافتن ناهنجاریهای کروموزومی کمک می‌کند.
غربالگری در سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم بارداری انجام میشود. غربالگری سه ماهه اول بارداری نوعی آزمایش بارداری است که اطلاعات اولیه لازم در مورد سلامتی جنین و خطر ناهنجاریهای کروموزومی جنین را نشان می‌دهد.
سونوگرافی ان تی، جنین را برای ناهنجاریهای کروموزومی غربال می‌کند. این آزمایش معمولا بین هفته 11 تا 14 بارداری انجام میشود.
هدف از انجام آزمایش NT چیست؟
آزمایش NT در سه ماهه اول بارداری انجام میشود. در این آزمایش اندازه بافت شفاف (مایع پشت گردن جنین)، اندازه‌گیری میشود. غیر نرمال است برای جنین که مایع یا فضای شفافی پشت گردن داشته باشد. فضای شفاف خیلی زیاد نشانه سندورم داون یا سایر ناهنجاریهای کروموزومی مثل سندروم پاتو، یا سندوم ادروارد است.
سلول‌های بدن ما بخش‌های متعددی از جمله هسته دارد . هسته ماده ژنتیک ما را نگه می‌دارد. در بسیاری از موارد، هسته 23 جفت کروموزوم دارد که به طور مساوی از هر یک از والدین به ارث برده شده است.
افرادی که با سندرم داون متولد می‌شوند یک کروموزوم اضافی از کروموزوم 21 دارند. سندروم داون که قابل درمان نیست باعث تاخیر رشد و ویژگی‌های بارز فیزیکی در فرد میشود که شامل موارد زیراست:
- جمجمه کوچک؛
- چشمان مورب رو به بالا؛
- تون (هماهنگی) عضلانی پایین.
این حالت بر 1 جنین از 700 جنین اثر می‌گذارد و یکی از شایع ترین مشکلات ژنتیک است. سندروم پاتو و ادوارد نادر بوده و ناهنجاریهای کروموزومی مهلک هستند. متاسفانه، اغلب نوزادانی که با این ناهنجاریها متولد می‌شوند در سال اول تولد از بین می‌روند.
سونوگرافی NT در چه زمانی از بارداری انجام میشود؟
فضای شفاف پشت گردن جنین در حال رشد در هفته 15 ممکن است ناپدید شود بنابراین آزمایش باید در سه ماهه اول بارداری انجام شود.
معمولا همراه سونوگرافی ان تی آزمایش خون انجام میشود تا سطح پلاسما پروتئین و هورمون گنادوتروپین جفتی انسان که هورمون مادرانه است اندازه گیری شود. میزان غیر نرمال هر کدام از اینها علامت ناهنجاریهای کروموزومی است.
سونوگرافی NT چگونه انجام میشود؟
در این تست یک سونوگرافی شکمی انجام میشود. همچنین می‌توان از سونوگرافی واژینال هم استفاده کرد که در آن پروب سونوگرافی از طریق واژن بررسی را انجام می‌دهد.
با استفاده از امواج فرکانس بالای دستگاه سونوگرافی، تصویری از داخل بدن تهیه میشود. به کمک این تصویر، پزشک می‌تواند مایع پشت گردن جنین یا فضای شفاف را اندازه بگیرد. با وارد کردن سن بارداری یا زمان تولد جنین را در برنامه کامپیوتری خطرات ناهنجاری جنین محاسبه میشود.
ذکر این نکته ضوری است که در آزمایش غربالگری سه ماهه اول نمی‌توان سندروم داون یا سایر ناهنجاریها را تشخیص داد و فقط ریسک این ناهنجاریها پیش بینی میشود.
درصد خطای سونوگرافی NT چقدر است؟
اگر آزمایش ان تی با آزمایش خون ترکیب شود دقت آن برای پیش بینی خطر سندروم داون در حدود 85 درصد و درصد خطای آن 15 درصد است. اما بدون آزمایش خون، دقت آن به 75 درصد کاهش پیدا می‌کند.
چگونه باید برای سونوگرافی NT آماده شد؟
آمادگی خاصی برای این آزمایش نیاز نیست. آزمایش حدود 30 دقیقه طول می‌کشد. متخصص سونوگرافی با استفاده از وسیله سونوگرافی و حرکت دادن آن روی شکم بررسی را انجام می‌دهد.
اگر مثانه شما پر باشد تفسیر تصاویر سونوگرافی آسانتر است. ممکن است پزشک از شما بخواهد یک ساعت قبل از سونوگرافی آب بنوشید. متخصص سونوگرافی نیاز دارد که به پایین شکم دسترسی داشته باشد پس بهتر است لباس زیر راحت بپوشید. نتایج تست در همان روز به شما قابل ارائه است.
ممکن است متخصص سونوگرافی در مورد جواب سونوگرافی به شما مشاوره بدهد. به خاطر داشته باشید جواب نامطلوب از آزمیاش ان تی ضرورتا به معنای آن نیست که فرزند شما دچار اختلالات کروموزومی است. به همین صورت جواب مطلوب آزمایش ان تی نداشتن ناهنجاریهای کروموزومی را تضمین نمی‌کند.
احتمال مثبت کاذب و منفی کاذب سونوگرافی NT چقدر است؟
این آزمایش بدون خطا نیست. و احتمال مثبت کاذب آن 5 درصد است. به عبارت دیگر 5 درصد زنانی که جواب آزمایش آنها مثبت است جنین سالمی دارند. در صورتی که جواب آزمایش مثبت باشد ممکن است پزشک آزمایش خون دیگری به اسم سل فری (نیفتی) را به شما پیشنهاد بدهد. در این آزمایش دی ان ای جنین در خون مادر جستجو میشود تا خطر سندرم داون و سایر اختلالات کروموزومی ارزیابی شود.
عدد نرمال NT چند است؟
در فاصله هفته 11 تا 14 بارداری که آزمایش انجام میشود، عدد NT کمتر از 3.5 در رنج نرمال قرار دارد که با افزایش این عدد خطر سندروم داون و سایر ناهنجاریها افزایش می‌یابد.
تفاوت آزمایش غربالگری با تشخیصی چیست؟
معمولا دریافت پاسخ مثبت از آزمایش ان تی خیلی ناراحت کننده است. اما این آزمایش فقط احتمال ناهنجاریها را تعیین می‌کند و به شما جواب قطعی نمی‌دهد. سونوگرافی NT از نوع غربالگری است نه تشخیصی. در آزمایش غربالگری فقط ریسک فاکتورهای یک بیماری بررسی میشود. اما در آزمایش تشخیصی وجود بیماری یا شرایط خاص تایید یمشود.
چطور می‌توان وجود ناهنجاری جنین را تشخیص داد؟
برای تشخیص دقیق‌تر ناهنجاریهای کروموزومی از پزشک بخواهید شما را راهنمایی کند. گزینه‌های موجود شامل آمنیوسنتز است که در آن یک سوزن از شکم وارد میشود تا نمونه ای از مایع آمنیوتیک برداشته شود. این مایع حاوی سلولهایی است که اطلاعات ژنیتک در مورد جنین می‌دهد. گزینه دیگر CVS است. که نمونه‌ای از جفت گرفته شده و ناهنجاریهای کروموزومی بررسی میشود. در هر دو آزمایش با احتمال کمی، خطر سقط جنین وجود دارد.
بیشتر بدانید:
آزمایش غربالگری اول یا سونوگرافی NT
سلام
مطلبتون استرس مادرانی که جواب غربالگریشون مثبت شده رو بسیار کم میکنه
ممنون از روشنگری