شاید هیچ چیز به اندازه خوب شیر خوردن نوزاد والدین را شاد نکند. اما ممکن است اوضاع همیشه بر وفق مراد نباشد. نوزاد شما که قبلا خیلی خوب شیر می‌خورد به طور ناگهانی نسبت به شیر خوردن بی‌علاقه شده و حتی ممکن است شروع به جیغ زدن و ناراحتی نماید. این اتفاق در وعده‌های بعدی شیردهی هم رخ داده و شما را شگفت‌زده می‌کند.
شما نمی‌دانید چه اتفاقی افتاده، چرا کودک اینقدر نسبت به شیر مادر دلزده شده؟ چرا این اتفاق تا این حد ناگهانی است؟ استرس شما به حداکثر می‌رسد و حسابی دستپاچه می‌شوید.
اگر این اتفاق برای شما افتاده به احتمال خیلی زیاد کودک شما اعتصاب شیر کرده و از شیر نبریده است. اعتصاب شیر یک رخداد خیلی عادی و یکی از مهمترین علت‌های مراجعه والدین به متخصصان شیردهی است.
اعتصاب شیر برای والدین و کودک خیلی استرس‌زا است و با توجه به آنکه خیلی غیر منتظره اتفاق می‌افتد مشکل بتوان پذیرفت که موقتی است و راه حل دارد. خوشبختانه، در اغلب موارد اعتصاب شیر به مرور زمان رفع می‌شود. روش‌های امتحان‌شده‌ای وجود دارد که با استفاده از آنها می‌توانید بچه را به شیر خوردن برگردانید.
چطور می‌توان اعتصاب شیر را تشخیص داد؟
مهمترین علامت اعتصاب شیر، امتناع ناگهانی کودک از شیر خوردن است. اگر چیزی حواس کودک را پرت کند ممکن است نتیجه آن امتناع از خوردن شیر باشد. ممکن است وقتی که می‌خواهید به آنها شیر بدهید شروع به گریه کند و معمولا هر در دفعات بعد ناراحتی و گریه او تشدید می‌شود.
اعتصاب شیر در هر سنی و معمولا حدود 5 ماهگی نوزاد اتفاق می‌افتد اما اعتصاب شیر در کودکان نوپا هم وجود دارد.
اعتصاب شیر چقدر طول می‌کشد؟
در اغلب موارد کودک اعتصاب شیر را بعد از چند روز تا 1 هفته کنار می‌گذارد. گاهی هم اعتصاب شیر تا 2 هفته یا کمی بیشتر دوام می‌آورد که البته نادر است.
تفاوت اعتصاب شیر و از شیر بریدن چیست؟
مهم است بدانید اعتصاب شیر مثل از شیر بریدن نیست. اگر قبلا بچه شما به خوبی شیر می‌خورده و رشد و وزن گیری مناسبی هم داشته و به طور ناگهانی شیر خوردن را قطع کرده به احتمال خیلی زیاد اعتصاب شیر کرده و از شیر نبریده است.
از شیر بریدن آهسته‌تر بوده و قطع آن ناگهانی نیست. در حالت بریدن از شیر، کودک به تناوب شیر می‌خورد و نمی‌خورد.
از شیر بریدن واقعی زمانی است که عدم علاقه به شیر خوردن و نه عوامل دیگر سبب کنار گذاشتن شیر مادر شود. در این حالت حذف شیر مادر آهسته‌تر و پایدارتر است.
کودکان از شیر بریده به تعداد دفعات کمتر و زمان کوتاه‌تری شیر مادر می‌خورند. در مقابل، بچه‌هایی که اعتصاب شیر کرده‌اند اصلا شیر نمی‌خورند و علائم هشدار دهنده‌ای هم ندارند.
علت اعتصاب شیر چیست؟
اعتصاب شیر به هر علتی و معمولا توسط عوامل استرس زای فیزیکی و محیطی که کودک تجربه می‌کند رخ می‌دهد. بخش آزاردهنده ماجرا آن است که کودک نمی‌تواند به شما بگوید علت چیست!
معمولا با کمی بررسی می‌توانید تشخیص دهید چرا کودک از شیر خوردن امتناع می‌کند و با تشخیص علت می‌توانید راه حل مساله را هم پیدا کنید.
گاهی اعتصاب شیر علت‌های چندگانه دارد. چند عامل به همراه هم باعث می‌شوند بچه از شیر خوردن امتناع کند. چیزهایی که باعث می‌شوند به شما استرس ناگهانی بدهند باعث واکنش ناگهانی شما می‌شوند. برای بچه‌ها هم همین طور است.
قبل از آنکه دنبال سایر علت‌ها باشید باید احتمال بیماری جدی یا جراحت را بررسی کنید. والدینی که حس می‌کنند علت اعتصاب شیر بیماری کودک است باید بلافاصله به پزشک مراجعه نمایند.
مهمترین علت‌های اعتصاب شیر، دندان در آوردن، خروج شیر زیاد از پستان‌ها، محیط متفاوت و محرک کودک است. ممکن است مدیتیشن میزان شیر شما را کم کرده باشد و کودک از شیر خوردن امتناع کند.
بسیاری از کودکان وقتی که سرحال نیستند مثلا وقتی که سرما خورده‌اند یا عفونت گوش دارند، از خوردن شیر مادر خودداری می‌کنند. بعضی از کودکان به تغییرات جزئی مثل تغییر صابون حمام، تغییر رایحه مادر، یا تغییر بوی محیط، حساس هستند. کودکان به شدت به استرس محیط واکنش نشان می‌دهند.
علت دیگر امتناع از شیر مادر، کم شدن شیر است. این حالت در زمان تخمک‌گذاری یا بارداری اتفاق می‌افتد. استرس زندگی روزمره هم باعث کم شدن شیر می‌شود. همچنین اگر قبلا شیر خود را می‌دوشیده‌اید و حالا کمتر این کار را می‌کنید هم احتمال آن وجود دارد.
در خیلی از موارد اعتصاب شیر در زمان تغییرات زندگی روزمره مثل زمانی که کار خود را تغییر داده‌اید، یا منزل خود را عوض کرده‌اید، مشاهده می‌شود. همچنین احتمال اعتصاب شیر بعد از زمانی که کودک به دلیل دندان در آوردن سینه را گاز گرفته و شما به او پرخاش کرده‌اید هم وجود دارد.
چطور شیر خود را در زمان اعتصاب شیر حفظ کنید؟
یکی از مهمترین نگرانی‌های والدین در زمان اعتصاب شیر، حفظ میزان شیر و اطمینان از شیر خوردن کودک است.
بعضی از کودکان در زمان اعتصاب شیر کودک گاهی شیر می‌خورند. بعضی دیگر اصلا شیر نمی‌خورند. در هر دو حالت باید شیر خود را بدوشید یا با دست از سینه خارج کنید.
دوشیدن شیر در دوره اعتصاب شیر خیلی مهم است چون در غیر این صورت احتمال کم شدن شیر وجود دارد. همانطور که می‌دانید میزان شیر مادر با توجه به قانون عرضه و تقاضا تنظیم می‌شود. اگر شیردهی متوقف شود یا شیردوشی و خروج با دست انجام نشود خطر کم شدن شیر و احتمال انسداد مجرای شیر و آماس پستان هم وجود دارد.
علت دیگر برای دوشیدن شیر آن است که در دوره اعتصاب شیر هم کودک باید شیر بخورد و بهتر است که شیر دوشیده شده خودتان را به او بدهید.
در صورت امکان، حتی شیر خارج شده با دست را با قاشق به او بدهید. اگر می‌خواهید با شیشه به او شیر بدهید باید شیر دادن آرام و در کنترل خود کودک باشد. به عبارت دیگر به آرامی به کودک شیر بدهید تا شبیه شیر خوردن کودک از سینه باشد و باعث سردرگمی پستان (nipple confusion) نشود.
بیشتر کودکان بعد از چند روز از اعتصاب، شروع به شیر خوردن می‌کنند اما بعضی دیگر زمان بیشتری نیاز دارند. به خاطر داشته باشید که اغلب بچه‌ها شیر خوردن از سینه مادر را دوست دارند اما ممکن است چیزی مثل دندان در آوردن، کیپ شدن بینی یا دل درد اذیتشان کند یا حتی چیزی در شیردهی تغییر کرده و یا موضوعی حواسشان را پرت کرده باشد.
دانستن علت مساله به حل مساله کمک زیادی می‌کند. مثلا اگر کودک دارد دندان درمی‌آورد می‌توانید قبل از شیردهی چیزی مثل دندان گیر خنک به او بدهید. اگر بینی او کیپ شده با پوار، گرفتگی بینی را رفع کنید. با پزشک در مورد راه حل‌های دیگر مثل داروهای مجاز مسکن کودکان مشورت نمایید.
اگر اعتصاب شیر کودک به دلایل دیگر مثل استرس محیط است تلاش برای رفع عامل استرس زا، برقراری نظم زندگی روزمره، و صحبت آرام با او می‌تواند موثر باشد. کودک متوجه صحبت‌های شما نمی‌شود اما آرامش و آهنگ صدای شما را دوست دارد.
علت اعتصاب شیر هر چه باشد باید در آن دوره آرامش خود را حفظ کنید. باید به بچه بیشتر از قبل توجه کنید. تماس پوستی با کودک، استفاده از پوزیشن‌های دیگر شیردهی و شیردهی در زمان آرامش به شما کمک می‌کند.
شیردهی در اتاق نسبتا تاریک در زمانی که موسیقی آرامبخش پخش می‌شود خیلی موثر است. دوشیدن یا خارج کردن شیر با دست قبل از شیردهی به طوریکه سینه‌های شما پر و آماده شود هم مفید است.
زمان‌هایی از روز را صرفا به کودک اختصاص دهید، نه غذا درست کنید، نه ظرف بشویید و نه نظافت کنید. فقط به خودتان و بچه اهمیت بدهید.
یکی از روش‌هایی که خیلی جواب می‌دهد شیردهی در جایی کاملا متفاوت نسبت به قبل مثلا بیرون خانه یا حتی وان حمام است. اما همسر یا فرد دیگری هم باید کنار شما باشد تا در موقع مقتضی از او کمک بگیرید و خطری ایجاد نشود.
فراموش نکنید که در دوره اعتصاب شیر به هیچ وجه نباید کودک را به طور وادار به شیرخوردن بکنید. اگر در اثر شیردهی کودک ناراحتی و بی‌قراری می‌کند به زور پستان را وارد دهان او نکنید. باید خودتان یا فرد دیگری او را آرام کرده و در زمان مناسب‌تری دوباره شیردهی را امتحان کنید.
بیشتر بدانید:
چه چیزی شیر مادر را بدطعم و چه چیزی خوشمزه می‌کند؟
ثبت ديدگاه