در بارداری چکاپ‌های مختلفی باید انجام دهید. اینها برای بررسی سلامتی خودتان و همچنین بررسی رشد جنین لازم است. یکی از این چکاپ‌ها معاینه لگن است. بعضی از پزشکان آنرا به صورت روتین انجام می‌دهند.
با وجود آنکه در بعضی موارد، معاینه لگن قبل از زایمان مفید است وقتی که بارداری بدون خطر و نرمال است، اطلاعات آن خیلی به کار نمی‌آید. در ادامه در مورد معاینه لگن، چگونگی، زمان انجام و خطرات آن در بارداری صحبت می‌کنیم.
معاینه لگن چیست؟
معاینه لگن فرایندی است که در آن پزشک واژن و اندام مرتبط یعنی سرویکس، رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، مثانه و مقعد را بررسی می‌کند.
زمان انجام معاینه لگن در بارداری چیست؟
معمولا معاینه لگن در سه ماهه اول و سوم بارداری انجام می‌شود. گاهی هم اختلالی در بارداری وجود دارد که نیازمند مراقبت مستمر است.
هدف از معاینه لگن در سه ماهه اول بارداری بررسی انسداد مناسب سرویکس با پلاگین موکوسی است. اگر همه چیز مرتب باشد تا هفته 36 بارداری دیگر معاینه لگن لازم نیست.
بعد از هفته 36 بارداری ممکن است در هر بار مراجعه به پزشک معاینه لگن انجام شود. هدف بررسی دیلاتاسیون و افاسمان رحم جهت تشخیص زمان احتمالی زایمان است.
در صورتی که یکی از عارضه‌های زیر وجود داشته باشد معاینه لگنی بیشتر انجام می‌شود:
- خطر زایمان زودرس
- لکه بینی
- عفونت واژینال مثل تبخال تناسلی
- رشد در ناحیه لگن
معاینه لگن در بارداری چگونه انجام می‌شود؟
بررسی اندازه، شکل و موقعیت اندام‌های لگن به دو صورت دستی و مشاهده‌ای انجام می‌شود.
در معاینه دستی بیرون و داخل واژن و دیواره واژن چک می‌شود.
معاینه مشاهده‌ای با وسیله کوچکی به نام اسپکولوم انجام می‌شود. با استفاده از این وسیله اندام‌های لگن مشاهده و بررسی می‌شود:
- در حین انجام معاینه لگن لباس پایین تنه را باید در بیاورید و روی تخت آزمایش به پشت دراز بکشید.
- زانو ها را خم کرده و از هم دور کنید.
- پزشک دستکش پوشیده و به کمک انگشت میانی و اشاره سرویکس را لمس می‌کند.
آزمایش اسپکولوم قدم بعدی است. اسپکولوم یک استوانه میان تهی با انتهای گرد است که به دو بخش لولا شده شبیه دهان اردک تقسیم می‌شود. پزشک اسپکولوم را داخل واژن می‌کند تا دهانه واژن را برای آزمایش باز کند. وقتی که این وسیله داخل واژن می‌شود دو نیمه آن فاصله گرفته و پزشک سرویکس و بخش بالایی واژن را می‌بیند.
گاهی همزمان با معاینه لگن آزمایش پاپ اسمیر و نمونه برداری هم انجام می‌شود.
معمولا در معاینه لگن معاینه مثانه و مقعد و احتمال بیماری‌های مقاربتی و هموروئید بررسی می‌گردد.
در هفته‌های آخر بارداری، از طریق معاینه لگن پزشک موارد زیر را بررسی می‌کند:
- دیلاتاسیون و افاسمان رحم
- موقعیت سرویکس
- میزان پایین آمدن جنین در لگن
- پرزنتاسیون جنین
معاینه لگن در انتهای بارداری مزیت دیگری هم دارد: در این معاینه می‌توان سرویکس را تحریک کرده تا نیازی به القای زایمان نباشد.
معاینه لگن درد دارد؟
وقتی که اسپکولوم وارد واژن می‌شود کمی درد دارد اما زمان آن طولانی نیست.
معاینه لگن در بارداری خطر دارد؟
معاینه لگن در بارداری خطرات خاص خودش را دارد:
- حتی اگر پزشک از دستکش استریل استفاده کند احتمال عفونت وجود دارد چون باکتری از واژن به سرویکس منتقل می‌شود.
- همانطور که قبلا هم ذکر شد معاینه می‌تواند سرویکس را تحریک کرده و باعث شروع زایمان شود و اگر به موعد زایمان نرسیده باشید بچه هنوز آماده تولد نیست.
- معاینه لگن خطر پارگی زودرس کیسه آب را دارد.
- بعد از معاینه لگن پزشک بر طبق میزان باز شدن دهانه رحم زمان مورد انتظار زایمان را به شما می‌گوید. اگر در زمان تعیین شده علائم زایمان دیده نشود قطعا فرد مضطرب می‌شود.
در صورتی که پزشک برای معاینه لگن اصرار داشته باشد باید در مورد دلایل آن با او صحبت کنید. ببینید او دنبال چه چیزی است. او حتما باید شما را متقاعد کند. حق طبیعی شما است که اجازه معاینه لگن ندهید. اگر تصمیم به انجام آن دارید:
- مثانه را خالی کنید
- به منظور داشتن آرامش فضای شما باید خصوصی بوده و راحت باشید
- نفس عمیق بکشید و عضلات کف لگنی را آرام کنید. این کار ناراحتی شما را کم می‌کند.
بیشتر بدانید:
تا جایی ک میتونید اجازه معاینه لگن ندید چون باعث زایمان زودرس میشه
وقتی باردار بودم از معاینه لگن خیلی میترسیدم. ب دکتر هم گفته بودم.
بدترین دردی بود ک کشیدم اومدم خونه یساعت گریه کردم گفتم عمرا طبیعی بخوام زایمان کنم نوبت سزارین زدم