در میان تغییراتی که در بارداری اتفاق می‌افتد بعضی از آنها مثل درخشندگی پوست خیلی دلچسب و جذاب است. اما همان افزایش خون که باعث درخشش پوست می‌شود تغییرات ناخوشایندی مثل واریس هم بوجود می‌آورد.
اگرچه گاهی واریس در بارداری روی واژن و باسن ظاهر می‌شود اما معمولا به شکل گره، ورم و تار عنکبوت روی پوست نرمه ساق پا و قوزک پا تشکیل می‌شود. خبر خوب آن است که این بیماری معمولا بی‌خطر بوده و تا 12 هفته بعد از زایمان از بین می‌رود. اما متاسفانه در همین دوره کوتاه گاهی خارشناک و ناراحت‌کننده است. در این مطلب قصد داریم در مورد علت و نحوه درمان و پیشگیری از آن صحبت کنیم.
واریس بعد از زایمان چیست؟
واریس بعد از زایمان بر خلاف اسمش بعد از زایمان اتفاق نمی‌افتد. این عارضه در دوره حاملگی و به خصوص در سه ماهه سوم نمایان می‌شود. اما همانطور که گفته شد ممکن است تا مدت‌ها بعد از زایمان هم باقی بماند. واریس یک بیماری ژنتیک است یعنی اگر یکی از اقوام شما در بارداری دچار آن شده باشد ریسک آن برای شما هم بیشتر می‌شود.
وقتی که رگ‌های درست کار می‌کنند دریچه‌های یک‌طرفه‌ای دارند که خون را به سمت قلب هدایت می‌کند. در دوران حاملگی، حجم خون تا حدود 45 درصد افزایش می‌یابد. قلب باید خون را برای دو نفر پمپاژ کند. در نتیجه به رگ‌های خونی فشار وارد می‌شود که باعث تضیف دریچه‌ها شده و خون در رگ‌ها جمع می‌شود. فشار این تجمع همراه با افزایش وزن جنین و شکم و عوامل دیگر، رگ‌ها را در اندام تحتانی بزرگ می‌کند که باعث ورم می‌شود. جالب است بدانید هموروئید هم نتیجه انسداد گردش خون به دلیل فشار یا یبوست در ناحیه مقعد است.
علی رغم آنکه واریس باعث لطمه به زیبایی فرد می‌شود اما جنبه پزشکی آن مهم‌تر است چون نتیجه گردش خون ضعیف است و می‌تواند باعث درد و حتی خطر لخته خون شود. پس حتما در مورد آن با پزشک صحبت کنید. پزشک کمک می‌کند که مساله حادتر نشود.
علامت واریس بعد از زایمان چیست؟
مهمترین علائم واریس بعد از زایمان، تغییرات ظاهری مثل رگ‌های آبی تیره یا بنفشِ پیچیده‌درهم در پا و قوزک پا است. ممکن است باعث حس سنگینی، گرفتگی عضلات و حس سوزش یا ورم و درد پا یا قوزک پا شود. اگر مدت طولانی بنشینید یا بایستید این ناراحتی تشدید می‌شود.
واریس همچنین می‌تواند موجب خارش یا تغییر رنگ خفیف پوست در اطراف رگ‌های ظاهر شده گردد.
ممکن است مسائل رگ‌ها بلافاصله بعد از زایمان نمایان شود اما تا چند ماه بعد از زایمان بهبود پیدا می‌کند چون بدن شروع به احیا نموده و بچه دیگر در شکم نیست که مانع جریان خون شود. اگر هر نوع ناراحتی ناشی از واریس بعد از زایمان حس می‌کنید به خاطر داشته باشید که موقتی است و به مرور زمان بهبود پیدا می‌کند.
البته اگر نگران ظاهر رگ‌ها هستید یا علائمی مثل ورم دردناک یا حساس شدن یا تغییرات عمده در رنگ پوست و ضخامت یا جوش روی قوزک پا می‌بینید، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
علت واریس رگ‌های بعد زایمان چیست؟
همانطور گه گفتیم عامل واریس انسداد در دستگاه گردش خون است که به دلیل عملکرد نامناسب دریچه‌های رگ‌ها ایجاد می‌شود و باعث می‌شود رگ‌ها برجسته‌تر شوند.
این به دلیل فشار بچه و شکم و فشار ناشی از آن روی گردش خون از پایین تنه به سمت قلب است. وقتی که شکم بزرگ‌تر می‌شود به بزرگ سیاهرگ زیرین که خون را از پاها به سمت قلب می‌برد فشار می‌آورد. به خصوص زمانی که به پشت خوابیده‌اید. در حالیکه فشار ناشی از افزایش حجم خون و وزن بدن عوامل اصلی ایجاد واریس بعد از زایمان هستند ممکن است عوامل دیگری هم دخیل باشند.
افزایش هورمون‌های بارداری عامل دیگری است که علاوه بر آکنه هورمونی و مه مغزی بارداری باعث واریس می‌شود. افزایش پروژسترون باعث گشاد شدن رگ‌ها شده و موجب می‌شود دریچه رگ‌ها عملکرد مناسبی نداشته باشد. بعد از آنکه بچه به دنیا می‌آید و بدن و هورمون‌ها به حالت قبل از بارداری برمی‌گردد عملکرد دریچه‌ها درون رگ‌ها به مرور زمان بهتر شده و تا اولین تولد کودک یا حتی خیلی زودتر تنظیم می‌شود.
روش درمان واریس بعد از زایمان چیست؟
شاید وسوسه جستجو در گوگل شما را به سمت خوددرمانی ببرد. اما فقط پزشک می‌تواند روش صحیح درمانی را مشخص کند. از آنجا که علت اصلی واریس فشار است حتما باید فشار وارده به قوزک پا و پاها را کم کنید. نباید مدت طولانی در حالت ایستاده یا نشسته بمانید. لباس تنگ نپوشید و هر وقت برایتان امکان دارد چه به حالت ایستاده چه نشسته پاها را بالاتر قرار دهید. اگر خارش یا ناراحتی‌های دیگر اذیت‌تان می‌کند از کیسه یخ یا کمپرس سرد روی ناحیه واریس برای کاهش ورم استفاده کنید.
در حالت معمول برای درمان واریس از لیزردرمانی یا اسکلروتراپی استفاده می‌شود اما چون معمولا واریس بعد از زایمان خودبخود محو می‌شود معمولا به این روش‌ها نیازی نیست.
روش پیشگیری از واریس بعد از زایمان چیست؟
روش پیشگیری از واریس بعد از زایمان مثل دوران بارداری است: به مدت طولانی نشسته یا ایستاده قرار نگیرید، لباس تنگ نپوشید و هر وقت که امکان دارد پاها را بالا قرار دهید. سایر چیزهایی که به شما کمک می‌کنند عبارتند از:
جوراب واریس
جوراب واریس جریان خون از پاها به قلب را تقویت نموده و از اتساع رگ‌ها و فشار جلوگیری می‌کند.
کفش پاشنه بلند نپوشید
تمام کفش‌های پاشنه بلند خود را بازنشسته کنید و کفش‌های با پاشنه کوتاه یا تخت بپوشید. کفش تخت کمک می‌کند عضلات نرمه ساق پا فعالیت بهتری داشته و جریان خون بهتر شود.
ورزش منظم داشته باشید
با پزشک در مورد ورزش‌های مناسب برای بهبود گردش خون مشورت نمایید. ورزش‌های نامناسب مثل یوگا داغ یا اسکی انجام ندهید.
به پهلوی چپ بخوابید
هر کس دوست دارد به حالت خاصی بخوابد اما اگر قصد دارید واریس از بین برود حتما خوابیدن به پهلوی چپ را امتحان کنید. با این کار فشار شکم به بزرگ سیاهرگ زیرین برداشته شده که به گردش خون بهتر کمک می‌کند.
مواظب افزایش وزن باشید
هر چه افزایش وزن بارداری بیشتر باشد فشار وارده بر دستگاه قلبی عروقی بیشتر شده و احتمال واریس بعد از زایمان بیشتر می‌شود با وجود آنکه ویار بارداری گاهی به شما فشار می‌آورد اما تا حد امکان تغذیه شما باید سالم و مناسب باشد.
میزان نمک را محدود کنید
چه خوبی است که مصرف نمک را به ویژه در بارداری محدود کنید. نمک زیاد فشار خون را افزایش داده که باعث اختلالات می‌شود.
بیشتر بدانید:
پوشیدن یا نپوشیدن کفش پاشنه بلند در بارداری، مساله این است
من بعد زایمان واریس روی قوزک پام داشتم ک بعد از چند هفته خودش خوب شد
حاملگی من ک خیلی اوکی بود اصلن حالت تهوع نداستم ویار هم نداشتم واریس و کمردرد و سردرد هم نداشتم خدا رو شکر😊😊😊
من هم خدا رو شکر واریس نداشتم