پروتئین در ادرار

در هر زمان از زندگی مقداری پروتئین از طریق ادرار دفع می‌شود که کاملا هم نرمال است. در دوران بارداری مقدار پروتئین موجود در ادرار به طور طبیعی افزایش پیدا کرده اما در مواردی تا حدی بالا می‌رود که موجب نگرانی پزشک می‌شود. در این حالت پزشک برای بررسی دقیق‌تر آزمایش‌های دیگری تجویز می‌نماید.

در هر زمان از زندگی مقداری پروتئین از طریق ادرار دفع می‌شود که کاملا هم نرمال است. در دوران بارداری مقدار پروتئین موجود در ادرار به طور طبیعی افزایش پیدا کرده اما در مواردی تا حدی بالا می‌رود که موجب نگرانی پزشک می‌شود. در این حالت پزشک برای بررسی دقیق‌تر آزمایش‌های دیگری تجویز می‌نماید.

در این مطلب در مورد دفع پروتئین در ادرار در حاملگی، زمانی که میزان پروتئین در ادرار نگران کننده است و شیوه مداوای آن صحبت می‌کنیم.

عدد دفع پروتئین در بارداری چیست؟

برای یک فرد معمولی، میزان دفع پروتئین در ادرار روزانه حدود 150 میلی‌گرم است اما در بارداری این عدد می‌تواند به 300 میلی گرم در روز برسد.

چه موقع دفع پروتئین در ادرار موجب نگرانی است؟

بدن در بارداری تغییرات زیادی می‌کند. یکی از این تغییرات نرمال افزایش دفع پروتئین در ادرار است. اینکه دفع پروتئین از نظر پزشک عادی یا نگران کننده باشد دقیقا به عدد آن بستگی دارد.

پروتئین بیش از 300 میلی گرم در روز نگران کننده و کمتر از آن نرمال است. عامل دیگر تعیین کننده، سن بارداری است. دفع زیاد پروتئین در ابتدای بارداری به اندازه انتهای بارداری خطرناک نیست. معمولا دفع میزان کم پروتئین قبل از هفته 20 بارداری نرمال و نشانه عفونت کم در ادرار است.

دفع پروتئین در هفته بعد از هفته 20 بارداری به چه معنا است؟

اگر بعد از هفته 20 بارداری دفع پروتئین وجود داشته باشد احتمال مسمومیت بارداری وجود دارد و لازم است نمونه خون بیمار برای ارزیابی پلاکت خون، عملکرد کلیه ‌و کبد در آزمایشگاه شود. همچنین باید ادرار فرد به مدت 24 ساعت جمع آوری شود تا میزان دفع پروتئین در آن معلوم گردد.

علت دفع پروتئین در ادرار در بارداری

بسته به اینکه در ابتدا یا انتهای بارداری باشید پروتئین در ادرار علت‌های مختلفی دارد:

ابتدای بارداری

اگر میزان پروتئین ادرار در ابتدای بارداری افزایش یافته باشد یکی از علت‌های آن اخلال در عملکرد کلیه است. سطح پروتئین در ادرار ممکن است در اثر عملکرد کلیه‌ها افزایش پیدا کند. در این حالت،‌ عامل پروتئین در ادرار بیماری‌های کلیوی است.

در بعضی از شرایط فشار به کلیه زیاد می‌شود. گاهی علت‌های نهفته مثل فشار خون، دیابت، لوپوس، باعث افزایش پروتئین در ادرار می‌شود.

علت‌های افزایش پروتئین در ادرار در ابتدای بارداری به اندازه انتهای بارداری جدی نیستند. عفونت مجاری ادراری خفیف یا کم شدن آب بدن نیز از علت‌های دیگر افزایش پروتئین در ادرار است.

بعد از هفته 20 بارداری

در نیمه دوم بارداری مهم‌ترین نگرانی در مورد افزایش دفع پروتئین، مسمومیت بارداری است. این بیماری هم برای مادر و هم جنین خطرناک است. اما این طور هم نیست که هر کس دفع پروتئین زیاد داشته باشد دچار مسمومیت بارداری است.

چه موقع دفع پروتئین زیاد به معنای داشتن مسمومیت بارداری است؟

دو مرتبه فشار خون 14 روی 9 همراه با افزایش پروتئین در ادرار نشانه مسمومیت بارداری است.

خطر پروتئین در ادرار در بارداری

میزان خطر پروتئین در ادرار در بارداری به عامل آن بستگی دارد. بعضی از علت‌ها به اندازه علت‌های دیگر جدی نیستند و درمان آنها هم آسان‌تر است.

در موارد دفع پروتئین در ادرار در ابتدای بارداری خطر زیادی ندارد اما در هر حال باید بررسی شود.

افزایش پروتئین در ادرار بعد از هفته 20 بارداری اگر با سایر علائم مثل فشار خون، تاری دید، ورم، و تنگی نفس همراه شود برای جنین خطرناک است. در این حالت، احتمال مسمومیت بارداری زیاد بوده و بیمار باید تحت مراقبت بوده و درمان شود.

مسمومیت بارداری، اختلالی تشدید شونده است که بر سیستم بدن تاثیر می‌گذارد. علت این بیماری جفت و سیستم عروقی فرد باردار است و در بیشتر موارد، به سرعت بعد از زایمان محو می‌شود. پزشک باید به دقت سلامت شما را تحت نظر قرار دهد و ممکن است در شرایط حاد القاء زایمان را تجویز کند.

علائم پروتئین در ادرار در بارداری

در بیشتر مواردی که پروتئین در ادرار وجود دارد علائم آشکاری مشاهده نمی‌شود. اما اگر دچار بجز ابتلا به عفونت مجاری آمیزشی یا مسمومیت حاملگی باشید، همراه با افزایش دفع پروتئین علائم مشخصی خواهید داشت.

علائم اولیه مسمومیت حاملگی حفظ بیشتر آب بدن نسبت به حالت عادی، افزایش فشار خون و پروتئین در ادرار است. ممکن است افزایش وزن ناگهانی و تورم هم ملاحظه شود. علائم دیگر مسمومیت حاملگی سردرد، تاری دید، دل درد (بیشتر به سمت راست)، نقاط تیره در بینایی و تنگی نفس است.

چگونه پروتئین در ادرار تشخیص داده می‌شود؟

معمولا در اولین مراجعه به پزشک در بارداری برای شما آزمایش ادرار تجویز می‌شود. اگر پزشک در مورد سطح پروتئین یا علائم دیگر نگرانی داشته باشد آزمایش دقیق‌تر ادرار را تجویز می‌کند.

اگر فشار خون بالا رود یا علائم نگران کننده مثل درد ربع فوقانی راست بدن، سردرد شدید که با دارو بهتر نمی‌شود یا تغییرات بینایی در نیمه دوم بارداری وجود داشته باشد تجویز پزشک آزمایش ادرار خواهد بود. نمونه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. سایر آزمایش‌های ممکن عبارتند از نسبت آلبومین به کراتینین و جمع آوری 24 ساعته ادرار.

درمان پروتئین در ادرار در بارداری

درمان پروتئین در ادرار به علت آن و سن بارداری بستگی دارد. در ابتدای بارداری پروتئین در ادرار معمولا به معنای عفونت مجاری ادراری یا سایر مسائل کلیه است که اینها به سادگی مداوا می‌شود.

اگر کمی دفع پروتئین دارید و سالم به نظر می‌رسید و سابقه خانوادگی مسمومیت حاملگی هم ندارید قدم اول آن است که زیاد آب بنوشید تا در صورتی که کم شدن آب بدن علت دفع پروتئین است برطرف شود. سپس نمونه ادرار برای ارزیابی دقیق‌تر به آزمایشگاه فرستاده می‌شود.

اگر عوامل دیگری مثل فشار خون، دیابت، یا بیماری کلیه برای دفع پروتئین وجود دارد سابقه دقیق شما باید بررسی شده و معاینات لازم انجام شود. وزن شما و فشار خون باید به دقت کنترل شود.

اگر در نیمه دوم و اواخر بارداری هستید و تشخیص پزشک مسمومیت بارداری است بلافاصله باید تحت درمان قرار بگیرید تا سلامت شما و جنین در خطر قرار نگیرد.

در صورتی که سن بارداری شما 37 یا بیشتر بوده و دچار مسمومیت حاملگی شده باشید معمولا بهترین درمان القای زایمان است. اگر قبل از هفته 37 بارداری هستید استراحت در بستر گزینه محتمل است و داروهایی مثل سولفات منیزیم برای جلوگیری از تشنج داده می‌شود. تا زمان زایمان وضعیت شما و جنین به دقت بررسی می‌شود.

جلوگیری از پروتئین در ادرار در بارداری

نمی‌توان جلوی دفع پروتئین در ادرار در بارداری را گرفت. این بیماری معمولا ارثی است. عواملی مثل دیابت، لوپوس و فشار خون، که باعث می‌شوند پروتئین در ادرار افزایش پیدا کند نیز معمولا ارثی هستند و غالبا علت‌های پیچیده مربوط به خودایمنی دارند.

شواهدی وجود دارد که نشان می‎دهد می‌توانید خطر مسمومیت بارداری را با کنترل قند خون، فشار خون، ورزش منظم، کم کردن نمک و کافئین و خواب کافی کاهش دهید.

ننایج مطالعات نشان می‌دهد مصرف روزانه آسپرین بچه، خطر مسمومیت بارداری را تا 15 درصد کم می‌کند. اما حتما پزشک باید آنرا تجویز کند.

چه زمانی مراقبت پزشکی لازم است؟

اگر فکر می‌کنید مشکلی وجود دارد با پزشک مشورت نمایید. اگر علائمی که گفته شد را دارید حتما به پزشک مراجعه نمایید.

افزایش فشار خون، افزایش وزن ناگهانی، ورم در اندام‎های تحتانی یا صورت، حالت تهوع و استفراغ، تاری دید، درد بالا و سمت راست شکم و سردرد شدید باید جدی گرفته شود.

گاهی علامت خاصی وجود ندارد اما حس می‌کنید حالت جسمی شما طبیعی نیست. در این حالت هم بهتر است به پزشک مراجعه نمایید.

بیشتر بدانید:

آزمایش دفع پروتئین در بارداری چگونه است؟

آزمایش ادرار در دوران بارداری