رابطه مهم کاردرمانی و توانبخشی+ تعریف نقش کاردرمانی همه انسان‌ها به دنبال زندگی مستقل هستند تا بتوانند بدون کمک دیگران خواسته‌ها و نیازهای خود را برآورده سازند اما بعضی از افراد مانند معلولا...

توانبخشی

همه انسان‌ها به دنبال زندگی مستقل هستند تا بتوانند بدون کمک دیگران خواسته‌ها و نیازهای خود را برآورده سازند اما بعضی از افراد مانند معلولان و بیماران در بازه­ای از زندگی شان یا به طور دائم برای برطرف کردن نیازهای شخصی شان نیازمند کمک سایرین هستند. گاهی بعضی از معلولان و بیماران به حمایت صدرصد نیاز دارند و بعضی می‌توانند با دریافت خدمات توانبخشی حرفه ای توانایی لازم را برای انجام امور مختلف زندگی‌شان کسب کنند. توانبخشی راهی برای افراد معلول و بیماران است که بتوانند برای خود زندگی مستقلی بسازند. در این مقاله شما با جزء مهم توانبخشی که کاردرمانی است آشنا خواهید شد.

نقش مهم کاردرمانی در زندگی کودکان

کاردرمانی قابلیت انجام اعمال و ایفای نقش‌هایی است که لازمه یک زندگی مفید، تسلط فرد بر خود و محیط همراه با احساس رضایتمندی از خود و دیگران در طول عمر است. خدمات اختصاصی آن عبارتند از آموزش مهارت­های روزمره زندگی، پیشرفت توسعه­‌های مهارت­های ادراکی- حرکتی، پیشرفت توسعه مهارت­های ادراکی- حرکتی، پیشرفت مهارت­های بازی و فعالیت های اوقات فراغت و مهارت های پیش حرفه­ای، شناخت و کاربرد ارتز و پروتز، استفاده از کارها و تمرینات درمانی  به منظور افزایش عملکرد، انجام آزمون هایی همچون قدرت عضلانی، دامنه حرکتی و تطابق محیط برای معلولین خدمات به صورت فردی، گروهی و یا به کمک سرویس­‌های اجتماعی ارائه می­‌شود.

کاردرمانی به دو بخش کاردرمانی ذهنی کودکان و کاردرمانی جسمی تقسیم می­شود. مجموعه‌­ای از فعالیت‌ها و تمرین­‌ها که منجر به بهبود و تغییر در وضعیت جسمی و ذهنی افراد می‌­شود. این تمرینات توسط متخصص متخصصان رشته کاردرمانی در دو حیطه بزرگسال و کودکان ارائه می­شود. در کاردرمانی، فرد از وابستگی رها می‌­شود و به سمت انجام فعالیت‌­های مستقل روزانه سوق داده می‌­شود. یکی از هدف‌های مهم در کاردرمانی این است که فرد به استقلال برسد و بتواند کارهایش را خودش انجام دهد.

طیف وسیعی از بیماران می‌­توانند از مزایایی کاردرمانی بهره ببرند، از کودکانی که به علت بیماری های مادرزادی دچار ناتوانی در انجام فعالیت های طبیعی هستند تا افرادی که به واسطه حوادث شغلی یا تصادفات رانندگی دچار معلولیت و ناتوانی شده اند. متخصص این رشته به عنوان یک کاردرمانگر شناخته شده و با استفاده از عضلات و ذهن بیمار به طور همزمان سعی در بهبود توانایی های عملکردی  افراد دارد. کاردرمانی با بکارگیری فعالیت­های هدفمند که فرد به طور فعال در آنها شرکت دارد و سبب  افزایش هماهنگی بین ذهن و جسم می­شود. کاردرمانی رشته‌­ای است که روی سه جنبه از ذهن، جسم، ذهن و روان افراد به صورت هدفمند و معنادار کار می­کند. در این حوزه افراد به وسیله کار و فعالیت و تجهیزات کاردرمانی جسمی، درمان می‌­شود.

 کاردرمانی کودکان

معمولا کودکان در سراسر دنیا مراحل یکسانی از رشد را پشت سر می­گذارند اما بعضی از کودکان مراحل رشدشان همانند همسالانشان نیست برای مثال بعضی از کودکان ممکن است در سن معمول حرف بزنند اما نتوانند راه بروند. هدف از کاردرمانی کودکان جلوگیری از پیشرفت بیماری و بازگرداندن توانایی های از دست رفته او است تا کودک به زندگی و سطح فعالیت مطلوب برسد. خدمات کاردرمانی کودکان شامل موارد زیر است:

  • کار برای مهارت های حرکتی ظریف کودکان مانند گرفتن و رها کردن اسباب بازی­ها، گرفتن مداد
  • افزایش هماهنگی چشم و دست برای بهبود مهارت‌های کودکان و نوجوانان در بازی یا فعالیت های مدرسه مانند هدف قرار دادن، توپ، کپی برداری از تخته سیاه در مدرسه، نوشتن از روی الگوها و...
  • کمک به کودکان با تاخیر رشدی و یادگیری در وظایف اساسی مانند حمام کردن، لباس پوشیدن، مسواک زدن، قاشق دست گرفتن و...
  • کمک به کودکان و نوجوانان با اختلالات رفتار در ایجاد و حفظ رفتارهای مطلوب در تمام محیط های مانند ترس از جدایی از والدین، ناخن جویدن، شب ادراری، خجالتی بودن، پرخاشگری و...

 کاردرمانی بزرگسالان

کاردرمانگران برای حفظ استقلال در انجام کارها، مشارکت در فعالیت­های معنادار و داشتن یک زندگی کامیاب به افراد سالمند کمک می‌­کنند. بعضی از حوزه‌­های که کاردرمانگران می‌­توانند به این مراجعان  کمک کنند شامل کمک به افراد دچار بیماری آلزایمر، پارکینسون، مشکلات شناختی، ناتوانی در حرکت کردن، دید کم و کمک به انجام کارهای روزمره زندگی مثل آموزش مراقبت از خود، داشتن بهداشت و سلامت، آشپزی، داشتن تفریح، استفاده از ابزار و وسایل و ... می باشد.

سن مناسب برای کار درمانی

گروه سنی مراجعین به کاردرمانی طیف وسیعی از سنین نوزادی تا بزرگسالی را شامل می­گردد. افراد در هر سنی و زمانی می­توانند از خدمات کاردرمانی استفاده کنند.

مشکلاتی که نیاز به خدمات کاردرمانی دارند عبارتند از: آسیب­های هنگام تولد و یا نقص‌های هنگام تولد، افراد مبتلا به اوتیسم، افراد دارای مشکلات بهداشت روانی و مشکلات رفتاری( شب ادراری، اضطراب جدایی و..)، تاخیرهای حرکتی و رشدی( تاخیر در راه رفتن، گردن گرفتن و...)،سوختگی‌ها و آسیب­های ناشی از آن، افراد آسیب دیده مغز و نخاع، افراد دچار شده به مشکلات پس از جراحی، بیماران مغز و اعصاب(سکته مغزی، ام اس ، پارکینسون و...)، بیماری­‌های و سندرم­‌های مادرزادی( فلج مغزی، سندرم داون و...)، افراد دارای مشکلات یادگیری،اختلال توجه و تمرکز، ناتوانی­های پس از شکستگی و آسیب­‌های ارتوپدی، افزایش توانمندی­ها پس از قطع عضو، آسیب‌های شدید دست، تعویض مفصل، روماتیسم مفصلی، اختلالات حسی که با علم کاردرمانی برطرف می‌شود.

سخن آخر..

والدین  کودکان با نیازهای ویژه باید در انتخاب کاردرمانگر و گفتار درمانگر حساس باشند. و برای انتخاب یک درمانگر خوب تلاش خود را بکنند.