آیا در مورد کسانی که در دوران بارداری خود ناراحتی غیر عادی را در ناحیه لگن خود احساس می‌کنند، شنیده‌اید؟ آیا پزشک چیزی در مورد افتادگی رحم (پرولاپس رحم) یا افتادگی سرویکس به شما گفته است؟ افتادگی رحم از عوارض دوران بارداری است که به ندرت اتفاق می‌افتد. اگر مایل هستید بیشتر در مورد آن بدانید ادامه مطالب را بخوانید.
افتادگی رحم در بارداری چیست؟
همانطور که می‌دانید رحم به عنوان محافظ جنین، از عضلات ساخته شده است. رباط‌ها و ماهیچه‌های لگنی هم به حفظ شکل رحم کمک می‌کنند. گاهی این عضلات و رباط‌های نگهدارنده ضعیف و شل می‌شوند. در این حالت، آنها نمی‌توانند به خوبی از رحم پشتیبانی نمایند. به همین دلیل، افتادگی رحم به وجود می‌آید. در حالت افتادگی رحم یا سرویکس رحم از جایی که قرار است باشد جابجا شده یا به حالت آویزان قرار می‌گیرد. رحم وارد واژن که مجرای زایمان بچه است می‌شود.
وضعیت‌های مختلف افتادگی رحم یا سرویکس
افتادگی رحم به صورت ناقص
در این حالت، بخشی از رحم وارد واژن می‌شود.
افتادگی رحم به صورت کامل
رحم به صورتی وارد واژن می‌شود که ممکن است قسمتی از آن خارج گردد.
مراحل مختلف افتادگی رحم یا سرویکس
در هر دو حالت افتادگی رحم به صورت ناقص یا کامل، بسته به قوت و یا ضعف عضلات، رحم در چند مرحله از محل خود جابجا می‌شود:
مرحله اول
در مرحله اول، سرویکس (دهانه رحم) وارد واژن می‌شود.
مرحله دوم
در مرحله دوم، سرویکس درست وارد دهانه واژن می‌گردد.
مرحله سوم
در مرحله سوم، سرویکس از واژن خارج می‌شود.
مرحله چهارم
در مرحله چهارم، کل رحم از واژن بیرون می‌زند.
دلایل افتادگی رحم یا سرویکس در دوران بارداری
عوامل مختلفی ممکن است موجب افتادگی رحم یا سرویکس شود که در ادامه مهمترین آنها ذکر شده است:
- بارداری
- بالا رفتن سن که باعث شل شدن عضلات نواحی لگن می‌شود
- فشار زیاد ناشی از یبوست، تجمع مایع در شکم
- تومور لگنی یا حتی سرفه شدید
- چاقی یا افزایش وزن زیاد در بارداری
- انجام عمل جراحی بزرگ (Major Surgery) در ناحیه لگن که مکن است باعث کم شدن پشتیبانی لگن از رحم شود.
نشانه‌های افتادگی رحم در بارداری
اگر دچار افتادگی جزئی رحم در دوران بارداری شده باشید شاید اصلا متوجه آن نشوید. اما اگر وضعیت بیماری شما متوسط تا شدید است، ممکن است علائم زیر را مشاهده کنید:
- خونریزی واژینال یا افزایش ترشحات منظم واژینال. می‌دانید که در هنگام بارداری ترشحات واژینال افزایش پیدا می‌کند اما در صورت ابتلا به افتادگی رحم این ترشحات حتی بیشتر می‌شود
- احساس ناراحتی در هنگام رابطه جنسی
- احساس نشستن روی یک توپ در هنگام نشستن
- احساس کشیده‌شدن یا سنگینی لگن
- یبوست حاد و طولانی حتی وقتی که به میزان کافی مایعات نوشیده‌اید
- داشتن عفونت به صورت منظم در مثانه
- مشاهده سرویکس (دهانه رحم) یا رحم در بیرون از واژن
تشخیص افتادگی سرویکس یا رحم در دوران بارداری
اگر علائم بالا را مشاهده کردید، فورا به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک با انجام مراحل زیر وضعیت را بررسی می‌کند:
در مرحله اول، علائم را بررسی و تست های لگن را انجام می‌دهد. حالا او بهتر می‌تواند تشخیص بدهد که این علائم مربوط به افتادگی رحم است یا به مسائل دیگری ربط دارد.
ممکن است پزشک با استفاده از اسپکولوم داخل واژن را بررسی نماید. پزشک با استفاده از این وسیله می‌تواند داخل واژن یا حتی رحم را مشاهده نماید. در حالی که در ابتدا بررسی داخل واژن به حالت دراز کشیده انجام می‌شود ممکن است پزشک از شما بخواهد بایستید تا بررسی دقیق‌تر امکانپذیر شود.
مداوای افتادگی رحم در بارداری
گاهی در خصوص افتادگی رحم نیازی درمان خاصی انجام نمی‌شود؛ پزشک شما را به خوبی راهنمایی خواهد کرد. او تا حد ممکن سعی می‌کند در دوران بارداری از روش‌های غیر جراحی استفاده نماید.
روش‌های غیر جراحی درمان افتادگی رحم
کاهش وزن
ممکن است پزشک از شما بخواهد با کاهش وزن خود فشار واره به ناحیه لگن را کم کنید. فراموش نکنید که میزان کاهش وزن حتما باید با نظر پزشک انجام شود.
تمرینات کگل
راه دیگر آن است با انجام تمرینات کگل، عضلات داخل واژن را تقویت کنید؛
استفاده از حلقه پساری
ممکن است پزشک در واژن شما حلقه پساری (Pessary) قرار دهد. این حلقه زیر سرویکس قرار می‌گیرد تا رحم و سرویکس را به بالا هل داده و آنها را سر جای خود نگهدارد.
پیشگیری از افتادگی رحم در بارداری
مناسب‌ترین روش آن است که در دوران بارداری با راهنمایی پزشک رژیم غذایی خود را تنظیم کرده و با انجام ورزش‌های مناسب هم وزن خود را کنترل نموده و هم عضلات خود را تقویت نمایید.
بیشتر بدانید:
راه جلوگیری از هر نوع بیماری مربوط به شل شدن و افتادگی عضلات ورزش است و دیگر هیچ.