در دوران بارداری احتمال ابتلا به عفونت بیشتر از قبل است که علت اصلی آن ضعیف شدن سیستم ایمنی است. یکی از آزاردهنده‌ترین شکل‌های آن عفونت قارچی و خارشناک واژن است. عفونت قارچی واژن که برفک واژن هم نامیده می‌شود یکی از مشکلات شایع بارداری است.
خوشبختانه با وجود آنکه این عارضه باعث ناراحتی زیادی برای مادر می‌شود اما بر پیشرفت بارداری و بر جنین تاثیری ندارد.
برفک واژن چیست؟
این بیماری نوعی عفونت قارچی به نام کاندیدا آلبیکانس است که در نواحی گرم و مرطوب بدن مثل مجرای روده، واژن، یا دهان رشد می‌کند. ممکن است فرد قبل از بارداری دچار این عفونت باشد بدون آنکه خودش بداند.
در حالت عادی کاندیدا خطر ندارد و باکتری‌های خوب واژن آنرا تحت کنترل نگه می‌دارد. قارچ وقتی مشکل‌ساز می‌شود که میزان باکتری خوب که بتواند جلوی رشد آنرا بگیرد کم باشد. در فقدان باکتری خوب کاندایدا خیلی سریع رشد می‌کند که نتیجه آن ایجاد ناراحتی در موضع و تولید برفک واژن است.
7 علت اصلی برفک واژن در بارداری
همانطور که در بالا گفته شد، قارچ کاندیدا علت اصلی برفک واژن در بارداری است. رشد قارچ و کمبود باکتری خوب باعث کاهش تعادل واژن شده و برفک واژن می‌شود. بعضی از علت‌های مهم آن عبارتند از:
آنتی بیوتیک
آنتی بیوتیک‌هایی که قبل یا در جریان بارداری برای درمان عفونت‌های باکتریایی مصرف شده باعث کم شدن باکتری خوب و رشد کاندیدا می‌شود. این باعث برفک واژن می‌شود.
سوء تغذیه
غذای نامناسب در نتیجه حالت تهوع یا ویار بارداری باعث برف واژن می‌شود.
دیابت بارداری
دیابت بارداری با افزایش قند خون باعث افزایش خطر برفک واژن می‌شود چون قارچ در محیط قند رشد می‌کند. برفک مکرر در واژن یکی از علائم مهم دیابت بارداری است.
استرس
استرس در بارداری یکی از عوامل مهم موجب برفک واژن است.
رژیم غذایی و سبک زندگی نامناسب
خوردن غذاهای با قند بالا، نوشیدنی‌های کربنی، نوشیدنی‌های دارای کافئین، الکل و سیگار احتمال برفک واژن را افزایش می‌دهد.
سایر عواملی که شانس برفک واژن را در بارداری افزایش می‌دهند عبارتند از:
افرایش استروژن
افزایش سطح استروژن در بارداری باعث رشد قارچ کاندیدا می‌شود. علت آنست که نوعی گلوکز با نام گلیکوژن که در واژن وجود دارد مستقیما با سطح استروژن متناسب است. کاندیدا گلیکوژن رشد کرده و باعث برفک واژن می‌شود.
کاهش اسیدیته
سطح پی هاش واژن در حالت نرمال بین 4 تا 4.5 است که خیلی اسیدی است و از تکثیر قارچ جلوگیری می‌کند. اما در بارداری به دلیل نوسانات هورمونی میزان اسیدیته واژن کمتر می‌شود. این عامل همراه با گلیکوژن اضافی موجب رشد بیشتر قارچ در واژن می‌شود.
علائم برفک واژن در بارداری
بعضی از علائم مهم برفک واژن عبارتند از:
تغییر در ترشحات واژن
اگر چه تغییر ترشحات واژن در بارداری خیلی شایع است اما در حالت نرمال باید رقیق و شیری باشد. اگر ترشحات غلیظ و سفید کرم شکل و با بو یا بدون بو باشد خطر برفک واژن وجود دارد.
سوزش
حس گزش یا سوزش در حین ادرار یا درد در زمان رابطه جنسی علامت برفک واژن است.
خارش
خارش و ورم داخل یا اطراف واژن یا قرمزی ناحیه علائم برفک واژن هستند.
تشخیص برفک واژن چگونه انجام می‌شود؟
پزشک با استفاده از علائمی که شما می‌گویید و معاینه لگن می‌تواند برفک واژن را تشخیص دهد. پزشک با استفاده از سواب واژن از آن نمونه برداشته و زیر میکروسکوپ عفونت را بررسی می‌کند. این به تایید برفک واژن کمک می‌کند.
روش جلوگیری از برفک واژن چیست؟
اگر چه نمی‌توان عوامل هورمونی را کنترل کرد اما روش‌های خاصی برای جلوگیری از برفک واژن وجود دارد:
- لباس زیر نخی بپوشید که باعث جریان هوا شده و از رطوبت داخل و اطراف واژن جلوگیری می‌کند.
- شلوار تنگ نپوشید چون باعث رطوبت و گرما و تکثیر قارچ می‌شود.
- لباس زیر را در آب گرم ترجیحا با شوینده غیر بیولوژیک بشویید. سپس 3 بار آبکشی کنید تا مطمئن شوید اثر شوینده روی لباس نمانده است.
- در وان استحمام نکنید.
- هرگز مستقیما آب را داخل واژن نپاشید.
- هرگز مواد معطر مثل تالک، صابون، دئوودورانت و غیره اطراف واژن استفاده نکنید.
درمان برفک واژن چیست؟
اگر در سه ماهه اول بارداری دچار برفک واژن شوید پزشک منتظر می‌ماند تا وارد سه ماهه دوم بارداری شوید. خوشبختانه درمان‌های طبیعی هم برای آن وجود دارد. اما قبل از انجام هر گونه درمان طبیعی و دارویی یا استفاده از داروی ضد برفک بدون نسخه حتما با پزشک مشورت نمایید.
هرگز خودسرانه داروی خوراکی ضد برفک مصرف نکنید چون ممکن است برای جنین ضرر داشته باشد. همیشه دوره درمان را کامل کنید چون برفک واژن در بارداری خیلی شایع است. بعضی از راه‌های درمانی عبارتند از:
پساری‌های واژینال کپسول‌ها یا قرص‌های قابل حل هستند که در واژن برای درمان عفونت قرار داده می‌شوند. به خاطر داشته باشید که با ناحیه‌ای نزدیک سرویکس سر و کار دارید بنابراین از اپلیکاتور استفاده نکنید. پساری را با انگشتان آرام و با کمترین فشار ممکن وارد نمایید.
یک سبک زندگی سالم و رژیم غذایی مناسب انتخاب کنید.
مقدار زیادی ماست ساده بخورید چون ماست دارای باکتری خوب است که از برفک واژن جلوگیری می‌کند.
اگر پزشک کرم ضد برفک واژن پزشک تجویز کرد حتما آنرا مطابق دستورالعمل استفاده کنید.
سیر یک درمان خانگی مناسب برای برفک واژن است. یک دانه سیر پوست‌کنده را در زمان خواب در واژن گذاشته و صبح آنرا بردارید. این برای درمان برفک خیلی موثر است.
سوالات پرتکرار
برفک واژن چه شکلی است؟
اگر مخاط سرویکس چسبناک باشد علامت برفک است. برفک واژن در زمان ادرار باعث ناراحتی، درد و گاهی حس گزش در اندام تناسلی می‌شود.
اگر برفک در بارداری درمان نشود چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر دچار عفونت قارچی هستید و آنرا درمان نکنید خطر سرایت به دهان نوزاد در زمان زایمان و برفک دهان وجود دارد.
برفک واژن در بارداری به جنین آسیب می‌رساند؟
برفک در زنان باردار به دلیل تغییرات هومرونی و بیولوژیکی به خصوص در سه ماهه سوم خیلی شایع است. عفونت برفک خطر کمی برای جنین در رحم دارد.
آیا برفک خود بخود از بین می‌رود؟
بله ممکن است بیماری خود بخود برطرف شود. خارش در این زمان باید کم شده باشد. سرانجام خارش، ورم و قرمزی ناحیه کم شده و اندام تناسلی به حالت قبلی خود برمی‌گردد.
بیشتر بدانید:
ترشحات زرد رنگ، آبکی، بدون بو و خارش در بارداری
هر نوع عفونت واژن را در بارداری باید جدی بگیرید و حتما برای جنین خطر داره